wtorek, 19 marca 2024, imieniny: Bogdan, Józef
Powiat jasielski
Brzyska

Brzyska

       Pagórkowata wieś w obrębie Pogórza Ciężkowickiego. Ze względu na położenie i typowo rolniczy charakter jest to teren posiadający duże walory turystyczno - krajobrazowe. Dzieli się na przysiółki: Nagórze, Nadole, Podkościelne, Jedlinki, Góry, Krzemyk, Zabrzyście, Młyny.

       Osada została założona najprawdopodobniej w XIV wieku i była własnością benedyktynów z Tyńca. P ierwsza pisemna wzmianka pochodzi z 1354 roku i jest zawarta w kodeksie dyplomatycznym tynieckim , uznawana jest jednak za falsyfikat. Dokument autentyczny, w którym jest wymieniana, pochodzi z 1360 roku. W 1456 r. król Kazimierz Jagiellończyk, w dokumencie potwierdzającym nadanie przywilejów klasztorowi wymienia również Brzyska. Jan Długosz pisze, że we wsi był drewniany kościół p.w. Marii Magdaleny, folwark klasztorny i dwie karczmy. Do parafii należały Brzyska, Kłodawa, Ujazd, Wróblowa i Lipnica. Brzyska pozostawały własnością klasztoru aż do rozbiorów, wówczas rząd austriacki wystawił ją na sprzedaż. Właścicielem został Karol Eder i spółka Boesner i Friess . Następnie wieś została sprzedana Stanisławowi Koterskiemu. To z jego inicjatywy w 1859 roku powstała tu jednoklasowa szkoła , którą w 1897r. zamieniono na dwuklasową. W 1898r. oddano do użytku nowy budynek szkolny. W latach 1867-1879 budowany był obecny kościół parafialny, w 1997 r. przeprowadzono jego gruntowny remont. Wojny nie spowodowały tu większych strat materialnych.

       Do ciekawszych obiektów na terenie wsi należy pałac szlachecki z XVII wieku wraz z parkiem , niestety obecnie w bardzo złym stanie. Warto obejrzeć neogotycki kościół z 1879 roku , a w nim gotycką chrzcielnicę z 1563r. oraz kamienny ołtarz. Na cmentarzu jest wiele XIX wiecznych pomników oraz kaplica cmentarna dawnych właścicieli Brzysk- Koterskich z 1859 roku. Niewątpliwie największą atrakcją jest Sanktuarium Chrystusowego Krzyża zbudowane na górze Liwocz.

       Obecnie na terenie Brzysk jest Szkoła Podstawowa im. Henryka Sienkiewicza i Gimnazjum. W budynku Urzędu Gminy mieści się dom ludowy, apteka i świetlica OSP.

 

 

www.wirtualnejaslo.pl

Mapa powiatu jasielskiego
© Wirtualne Jasło - Wszelkie prawa zastrzeżone 2024