wtorek, 19 marca 2024, imieniny: Bogdan, Józef
Powiat jasielski
Skołyszyn

Skołyszyn

   Wieś leży na prawym brzegu rzeki Ropy , przy drodze krajowej Jasło - Biecz. Od 1933 roku jest siedzibą Gminy Skołyszyn .
Nazwa wsi pochodzi od imienia Skolisz lub od słowa  „skoleć", „skolić" co oznacza „skomleć", „szczekać", „osłupieć". Dzieli się na przysiółki : Wymiarki, Górnie, Dąbrowa, Góra, Dół, Bania, Pańskie Pola, a w Lisówku są: Góra i Browar.


   Pierwsza wzmianka o Skołyszynie znalazła się w dokumencie z 1359 roku. Kazimierz Wielki zaświadcza w nim, że Mścisław nazywany Szczuka sprzedał część posiadłości w Skołyszynie Tomkowi z Samborzyna. Oznacza to, że wieś musiała istnieć już dużo wcześniej . Najprawdopodobniej początkowo była na prawie polskim, dopiero później została lokowana na prawie magdeburskim. W XV wieku Jan Długosz wymienia Skołyszyn jako wieś królewską , należącą do parafii w Sławęcinie i powiatu Bieckiego. Jako własność królewska często była zastawiana za pożyczki lub oddawana w dzierżawę. W XVI - XVII wieku Skołyszyn stałą się własnością prywatną. Po rozbiorze Polski w 1772 roku, na skutek nowego podziału administracyjnego znalazł się w powiecie jasielskim. W 1878 roku z inicjatywy właściciela wsi Klobassy na jej terenie powstała szkoła ludowa. Była to mały drewniany budynek, a na patrona wybrano św. Jana Kanty. W latach 1960 - 1963 zbudowana piętrową szkołę obecnie powiększoną o budynek gimnazjum i salę gimnastyczną.

   W czasie II wojny światowej na terenie Skołyszyna działały struktury AK . W 1986 roku ustanowiono w Skołyszynie parafię . Msze odbywały się w małym kościółku. Nowy okazały kościół wzniesiono w latach 1997 - 2000. Cały czas trwają prace przy wystroju wnętrz. Na terenie Skołyszyna znajduje się ośrodek zdrowia, biblioteka, przedszkole, stadion piłkarski , kort tenisowy. Obecnie w budowie jest nowa remiza Ochotniczej Straży Pożarnej. Jest to najstarsza organizacja społeczna w Skołyszynie. W 1880 - 1883 roku powołano tu tzw. Pogotowie kolejowo-wiejskie straży pożarnej, a w 1884 OSP.


   Do ciekawszych zabytków znajdując się na terenie wsi można zaliczyć figurę św. Jana Nepomucena z 1787 roku, kaplicę Furmanów z drugiej połowy XIX wieku oraz budynek dawnej szkoły (dziś apteka). Ciekawym zabytkiem jest rozległy dziesięciohektarowy park podworski , który powstałą w latach 1775 - 1825. Po wojnie uległ dewastacji, do dnia dzisiejszego zachował się okaz tulipanowca amerykańskiego. Dwór, a późniejszy pałac, został spalony przez wycofujące się wojska niemieckie 15 stycznia 1945 roku. Z dawnych budynków dworskich zachowała się murowana stajnia, murowana gorzelnia dworska (Lisówek) i budynki dawnego folwarku.

www.wirtualnejaslo.pl

Mapa powiatu jasielskiego
© Wirtualne Jasło - Wszelkie prawa zastrzeżone 2024