wtorek, 19 marca 2024, imieniny: Bogdan, Józef
Powiat jasielski
Kołaczyce

Kołaczyce

        Miejscowość usytuowana na prawym brzegu Wisłoki, która jest jednocześnie jego zachodnią granicą, u podnóża góry Liwosz.
 Kołaczyce powstały prawdopodobnie w XIII wieku a nazwa pochodzi od właściciela Kołacza. W 1339 roku otrzymały prawa miejskie i stały się własnością benedyktynów z Tyńca, którzy założyli tu parafię. Z dokumentu z 1354 roku dowiadujemy się, że były własnością Ostasza, kasztelana lubelskiego, ale równocześnie jest stwierdzenie, że powinny należeć do klasztoru. W 1546 roku zabudowę zniszczył wielki pożar, spłonął wtedy m.in. drewniany kościół. Podpalaczem był niejaki Jakub ze Żmigrodu, pastuch, który w ten sposób zemścił się za pobicie przez jednego z mieszkańców. Kołaczyce na długo zachowały swój rolniczy charakter, w 1581 roku było tu zaledwie 4 rzemieślników. W 1657 miasteczko zostało zniszczone przez oddziały Jerzego Rakoczego z Siedmiogrodu, a w 1709 , znów wybuchł pożar i spaliło się kilkanaście domów. Kołaczyce były własnością opactwa , aż do 1779 roku, wtedy rząd austriacki sprzedał go spółce Boesner i Kriese. W 1786 roku założono tu fabrykę perkali i bielizny , która zbankrutowała w 1827 roku, będąc wówczas własnością Achillesa Johannota . Podczas I wojny światowej rozegrała się tu bitwa pomiędzy Rosjanami a Austriakami , w wyniku ostrzału artyleryjskiego spaliło się 42 domy, uszkodzone zostały kościół i szkoła. W wyniku nowego podziału administracyjnego w 1934 roku Kołaczyce straciły prawa miejskie. Podczas II wojny światowej hitlerowcy dokonali eksterminacji kołaczyckich żydów , a w wyniku walk frontowych miasteczko zostało poważnie uszkodzone, zginęło też wielu mieszkańców.

       1 stycznia 2010 roku Kołaczyce ponownie uzyskały prawa miejskie. Na terenie miasta znajduje się Zespół Szkół Podstawowych i Gimnazjum oraz Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych: Liceum Ogólnokształcące im. Marii Skłodowskiej-Curie oraz Liceum Profilowane.

       Kołaczyce zachowały małomiasteczkowy układ przestrzenny z prostokątnym, obszernym rynkiem otoczonym zwartą, niską zabudową. Do ciekawszych zabytków w jego obrębie należą: fontanna „Bartek" ufundowana przez hrabiego Łosia z Brzysk , budynek Gminnego Przedszkola z początku XIX wieku, dom z podcieniami z 1792r., figurka Matki Boskiej postawiona w 1803r., domy oraz zajazd z XVIII wieku. Wcześniejsze drewniane kościoły uległy zniszczeniu, obecny murowany kościół został zbudowany i konsekrowany w 1906 roku. W ołtarzu głównym widnieje ołtarz patronki św. Anny pochodzący prawdopodobnie z wcześniejszego kościoła, jest tu również zabytkowa kropielnica z 1632r. oraz chrzcielnica z XVII wieku . Oprócz kościoła w mieście jest kapliczka z I połowy XIX wieku, a przy zjeździe z drogi Jasło-Pilzno, figura św. Franciszka z 1885 roku.

       Pozostałościami po I wojnie światowej są cmentarze wojenne nr 38 Kołaczyce-Olszyny oraz nr 39 - kwatera na cmentarzu parafialnym.

 

www.wirtualnejaslo.pl

Mapa powiatu jasielskiego
© Wirtualne Jasło - Wszelkie prawa zastrzeżone 2024