Tablica pamiątkowa poświęcona 77. Rocznicy likwidacji getta żydowskiego w Jaśle na ścianie budynku restauracji "U Schabińskiej"
17 sierpnia 2019 |
Dział: Wiadomości |
Region: Miasto Jasło
Na ścianie budynku restauracji „U Schabińskiej” w Jaśle, została odsłonięta tablica pamiątkowa poświęcona 77. Rocznicy likwidacji getta żydowskiego w Jaśle oraz deportacji Żydów z Jasła do obozu w Bełżcu.
Uroczystości z okazji 77.Rocznnicy likwidacji getta żydowskiego w Jaśle
W Jaśle odbyły się obchody II Dnia Pamięci, poświęcone żydowskiej społeczności Jasła. W sierpniu 1942 roku jasielscy Żydzi zostali deportowani z jasielskiego getta do obozu zagłady w Bełżcu.
Uroczystości z okazji 77.Rocznicy likwidacji getta żydowskiego w Jaśle
W obchodach wziął udział Starosta Jasielski Adam Pawluś, wicestarosta Stanisław Pankiewicz oraz mjr Piotr Chmielewski - Rzecznik Prasowy Zakładu Karnego w Jaśle.
Od lewej : Georges Feniger, Adam Pawluś i Tomasz Malec
- Taka uroczystość pozwala nam zbliżyć się do siebie. Wiadomym jest, że społeczność Żydowska uczestniczyła w życiu społecznym i kulturalnym miasta Jasła. Musimy przełamywać pewne schematy i wspominać o tych wspólnych ważnych chwilach, które służyły rozwojowi Polski i rozwojowi demokratycznych społeczeństw - powiedział Starosta Jasielski Adam Pawluś.
Uroczystości z okazji 77.Rocznicy likwidacji getta żydowskiego w Jaśle
Tegoroczny Dzień Pamięci poświęcony żydowskiej społeczności Jasła był drugim w historii miasta, a obchody były związane z projektem „Zanim będzie za późno” realizowanym przez Fundację AntySchematy 2.
Projekt jest on finansowany ze środków Narodowego Instytutu Dziedzictwa w ramach programu "Wspólnie dla dziedzictwa".
Fundacja Antyschematy2 w wyniku naboru do programu " Wspólnie dla Dziedzictwa 2019" otrzymała z Narodowego Instytutu Dziedzictwa dofinansowanie w kwocie 11 350, 00 złotych na - "Akcję sprzątania i inwentaryzacji cmentarza żydowskiego w Jaśle" - nr projektu 87/1/2019
Uroczystości z okazji 77.Rocznicy likwidacji getta żydowskiego w Jaśle
Obchody II Dnia Pamięci rozpoczęły się przed bramą cmentarza żydowskiego przy ul. Floriańskiej w Jaśle.Tam Starosta Adam Pawluś oddał hołd jaślanom rozstrzelanym z rąk hitlerowców w czasie II wojny światowej.
Uroczystości z okazji 77.Rocznicy likwidacji getta żydowskiego w Jaśle
Następnie na dworcu kolejowym w Jaśle uczestnicy obchodów wspominali deportacje ludności żydowskiej do Bełżca.
Uroczystości z okazji 77.Rocznicy likwidacji getta żydowskiego w Jaśle
Inicjatorką obchodów jest Magdalena Białek - nauczycielka w Zespole Szkół nr 3 Jaśle. Po raz pierwszy odczytała nazwiska kilkudziesięciu jasielskich Żydów, którzy zostali zamordowani w Bełżcu.
Magdalena Białek - Uroczystości z okazji 77.Rocznicy likwidacji getta żydowskiego w Jaśle
To dzięki jej inicjatywie dochodzi do sierpniowych spotkań na cmentarzu żydowskim w Jaśle.
- Z dostępnych dzisiaj źródeł wynika, że w dniach 14 - 17 sierpnia 1942 roku Żydzi z jasielskiego getta byli wywożeni do obozu zagłady w Bełżcu. Daty te jednakże należy traktować umownie, do czasu ich weryfikacji - wynikają one ze wspomnień. Nie wiadomo też, czy był to jeden, czy też dwa lub więcej transportów - z pewnością było to w sierpniu 1942 roku. Nazwiska ofiar holokaustu pochodzących z Jasła i zamordowanych w obozie w Bełżcu można odnaleźć w archiwum instytutu Yad Vashem - mówiła Magdalena Białek.
Uroczystości z okazji 77.Rocznicy likwidacji getta żydowskiego w Jaśle
W odsłonięciu tablicy wziął udział mieszkający od 69 lat we Francji Georges Feniger - potomek ocalonych z holokaustu oraz Tomasz Malec, prezes Fundacji AntySchematy2.
– Urodziłem się w 1950 roku w Paryżu w rodzinie żydowskiej. Moja matka i dziadek Josef Menasse urodzili się w Jaśle. Była to rodzina dobrze wykształcona. Dziadek miał sześcioro dzieci, które ukończyły studia na uniwersytecie w Wiedniu i Krakowie. Są trzy rzeczy, o których chciałbym wam powiedzieć. Tragedia, której doświadczyli Żydzi jest traumą dla naszej rodziny. Zarówno ja, jak i też członkowie mojej rodziny wiemy, że Jasło zostało doszczętnie zniszczone, a mieszkańcy Jasła byli ofiarami egzekucji. Po trzecie jestem szczęśliwy, że mogę tutaj znów być. Moi rodzice nie wrócili do Jasła. Mnie ponad pięćdziesiąt lat zajęło, aby po raz pierwszy przyjechać do Jasła w 2017 roku - mówił Georges Feniger.
Georges Feniger
Mam nadzieję, że dokona się nowe otwarcie w relacjach polsko-żydowskich. Pragnę, aby została zbudowana więź pomiędzy moją rodziną, potomkami jasielskich Żydów a wami. Ja po raz pierwszy przyjechałem do Jasła po pięćdziesięciu latach, ale musimy przyśpieszyć ten proces i budować relacje pomiędzy młodymi ludźmi - mówił Georges Feniger.
Uroczystości z okazji 77.Rocznicy likwidacji getta żydowskiego w Jaśle
- Tablica ta upamiętnia społeczność żydowską miasta Jasła. Stosunkowo niedaleko mamy cmentarz żydowski oraz tory i stację kolejową. Najważniejsze, że jest ta tablica, a każde miejsce na tego rodzaju tablicę będzie dobre w obliczu tego, co wydarzyło się 77 lat temu - mówił Tomasz Malec, prezes Fundacji AntySchematy2.
Tomasz Malec - prezes Fundacji AntySchematy2
- W mojej ocenie miejsce to łamie schemat. Dzisiaj potrzebujemy nowego otwarcia. Jeżeli będzie propozycja umieszczenia tablicy w innym miejscu, to ja nie widzę problemu. Ważne jest to, że jest ona w przestrzeni publicznej – mówił Tomasz Malec, prezes Fundacji AntySchematy2.
Od lewej : Magdalena Białek, Georges Feniger i Tomasz Malec
O cmentarzu żydowskim w Jaśle mówił dr hab. Leszek Hońdo.
dr hab. Leszek Hońdo - Uroczystości z okazji 77.Rocznnicy likwidacji getta żydowskiego w Jaśle
Wkrótce napiszemy o tym, jakie były przesłanki i okoliczności umieszczenia tablicy pamiątkowej na elewacji budynku Restauracji " U Schabińskiej" w Jaśle - kto odmówił umieszczenia tablicy na ścianie jednego z budynków należącego do Miasta Jasła.
Uroczystości z okazji 77.Rocznicy likwidacji getta żydowskiego w Jaśle
Uroczystości z okazji 77.Rocznicy likwidacji getta żydowskiego w Jaśle
Od lewej : Tomasz Malec oraz mjr Piotr Chmielewski z Zakładu Karnego w Jaśle
Uroczystości z okazji 77.Rocznicy likwidacji getta żydowskiego w Jaśle
Uroczystości z okazji 77.Rocznicy likwidacji getta żydowskiego w Jaśle
Uroczystości z okazji 77.Rocznicy likwidacji getta żydowskiego w Jaśle
Uroczystości z okazji 77.Rocznicy likwidacji getta żydowskiego w Jaśle
Uroczystości z okazji 77.Rocznicy likwidacji getta żydowskiego w Jaśle
Uroczystości z okazji 77.Rocznicy likwidacji getta żydowskiego w Jaśle
Uroczystości z okazji 77.Rocznicy likwidacji getta żydowskiego w Jaśle
Uroczystości z okazji 77.Rocznicy likwidacji getta żydowskiego w Jaśle
Uroczystości z okazji 77.Rocznicy likwidacji getta żydowskiego w Jaśle
Uroczystości z okazji 77.Rocznicy likwidacji getta żydowskiego w Jaśle
Uroczystości z okazji 77.Rocznicy likwidacji getta żydowskiego w Jaśle
Uroczystości z okazji 77.Rocznicy likwidacji getta żydowskiego w Jaśle
Stanisław Grzywacz
Wprawdzie nie wszyscy co noszą brodę muszą od razu utożsamiać się z Żydem i nie muszą bywać na takich uroczystościach.
Stachu napisz szybko kto odmówił umieszczenia tablicy na ścianie jednego z budynków należącego do Miasta Jasła. Nie mogę się doczekać. Już mnie szlag trafia z ciekawości.